English 
Herhangi bir bina alanının inşaat alanını belirlemek pek çok açıdan önemlidir. İster alıcı ister satıcı olun yaşam alanının sağlayacağı toplam metrekare alanını bilmeniz gerekir. Bunun için de elbette inşaat alanı nasıl hesaplanır sorusunun yanıtını verebilmek gerekiyor.
İnşaat taban alanı, bir binanın inşaatıyla ilgili maliyetleri önceden kestirmek ve bilmek için kullanılır. Çoğu konut ve ticari yapı için standart fiziksel değerler tasarlanırken yapının zeminde kapladığı alana ve kullanılabilir alana bakılır.
Bu alan bilgisi hem inşaat alanı zemininin hesabını hem de üzerine gelecek yapının kaplayacağı metrekare bilgisini verir. Temelde öncelik, hem yapının konumlanacağı parselin hem de üzerine getirilecek yapının hesaplanmasıdır. Hesaplamalar için emsal değerlerin de bilinmesi gerekir.
Çevredeki diğer yapıların büyüklüğü, katsayıları ve arazi genişliği genel görünüm hakkında ön bilgi sunar. Yapı inşasına başlamadan önce ruhsat sürecinin de doğru ilerleyebilmesi için tasarımda yapının zeminde alacağı metrekare alanı hakkında bilgi verilir.
İnşaat Alanı Nasıl Hesaplanır?
Herhangi bir inşaat alanına başlamadan evvel mimarların ölçüm prosedürlerini tam olarak bilmeleri kritik önem taşır.
Bir mülkün inşaat alanı, dış duvarların işgal ettiği alanı kapsayan zeminin belirlenmesiyle oluşur. Bu alan, AutoCAD çizimlerin yardımıyla bilgisayar üzerinde son halini aldıktan sonra inşaat alanına uygulanır.
Öncelikle inşaat alanında görmek istediğiniz özel alanları belirlemeniz gerekir:
- Duvar alanı
- Kat ve teras
- Çatı alanı
- Balkon
- Bodrum kat veya kot
- Veranda
- Koridor alanı
- Giriş holü
- Merdiven ve merdiven örtüsü
- Kaldırma için kaldırma şaftı
- Banyo ve lavabo
- Mutfak ve kiler
- Depolama alanı
- Kiler
- Sıhhi tesisat için şaft alanı
- Biçimli zemin
- Garaj alanı
Toplam İnşaat Alanı Nedir?
Şantiye toplantılarına gitmek, malzeme sipariş etmek, ekibi koordine etmek ve diğer ihtiyaçlar için inşaata başlamadan evvel bazı hazırlıklar yapılır. Zira işçilik ve üretim aşamaları için parsel üzerinde toplam ne kadar alan üzerinde çalışmaların yapılacağının bilinmesi gerekir.
Konut alanının özellikle duvar dışında kalan net inşaat alanı olarak bilinen bölümlerini içeren toplam inşaat alanı, imar planında belirtilen emsal değer ile net parsel alan bilgisinin çarpılması sonucunda bulunur. Zemin inşaat alanı ve çatıya kadar hesaplanan alan toplam inşaat alanını verir.
Brüt inşaat alanı ise toplam inşaat alanı dışında emsal değer taşımayan alanların dahil edilmesiyle bulunan inşaat alanıdır. Bağımsız inşaat alanının duvarlar dahil alanı olduğu için yapı için belediyeye ödenen vergiler brüt alan üzerinden hesaplanır.
Genel olarak brüt alan yerleşim alanı içine yapılacak olan mülkün temel oturum alanını verir. Bu hesaplamaya dış duvar alanı da dahildir. Asıl oturum alanı bilgisini net alan bilgisi üzerinden alabilirsiniz. Bu hasaplamaya dış duvarların ölçüsü dahil edilmez.
Hesaplaması konusunda takip edilecek adımlar şunlardır:
- Yerleşim alanı özelliklerinin belirlenmesi
- Zemin inşaatı malzemesinin belirlenmesi
- Zeminin yerden ne kadar yüksek olacağına karar verilmesi
- Bodrum ve sığınma alanı yüksekliği
- Teras planı
- Diğer bina yerleşimleri ile sınır alanı hesaplanması
İnşaat Alanına En Fazla Kaç Kat İnşa Edilir?
Arazi hesaplandıktan sonra azami yükseklik sınırının aşılmaması amacıyla inşaat alanına en fazla kaç kat yapılabileceği hususu belirlenir. Bu durum toplam inşaat alanının yapı taban alanına bölünmesiyle hesaplanır.
Taban Alan Katsayısı, yani TAKS bina oturum alanını verir. 0.10 – 0.15 – 0.40 – 0.50 – 0.60 – 0.80 arasında değişen bir değere sahip olan TAKS değerini arsa alanı ile çarparsanız zemin için yapabileceğiniz alan bilgisine ulaşırsınız.
Örneğin; 1000 m² arsanız için imar durum belgesinde belediye tarafından verilen TAKS değeri 0,20 -0,40 olursa her iki değeri de kullanabilirsiniz. 0.20 – 0.30 – 0.40 – 1.0 – 1.5 – 2.0 – 2.07 – 2.5 – 3.0 oranları olarak belirlenen KAKS yani kat alanı kat sayısı bilgisi ile de imar parseli alanına kaç kat yapabileceğinizi öğrenmiş olursunuz.
- Örneğin asgari ölçüde alan hesaplaması için, KAKS 1,5 TAKS 0,20 olsun; 1000 m² x 0,20 = 200 m² 1000 m² x 1,50 = 1500 m² 1000 metrekare arazi için 1500 : 200 = 7,5 kat yapabilirsiniz.
- Örneğin azami ölçüde alan hesaplaması için, KAKS 1,5 TAKS 0,40 olsun; 1000 m² x 0,40 = 400 m² 1000 m² x 1,50 = 1500 m² 1000 metrekare arazi için 1500 : 400 = 3,5 kat yapabilirsiniz.
Prefabrik ve Konteyner Yapılarda Alan Hesaplaması
Konteyner ve prefabrik yapılar, inşaat maliyetlerini daha aşağı çekebilen hazır yapılardır. Modüler ve fonksiyonel yapılar olması gerekçesiyle çağımızda hayli popüler yapı türlerinden biri olan prefabrikler hızlı inşa edilebildiği için sıklıkla tercih ediliyor.
Bir konteyner için alan hesaplaması yapmak ise diğer yapılara nazaran daha kolaydır. Kurumsal iş yerlerinden kişisel ofislere ve evlere kadar pek çok alanda hazır hesaplanmış planları olduğu için hesaplama işlemleri daha kısa sürede halledilebilir.
Teknolojik gelişmelerin yapı inşa süreçlerine entegre edilmesiyle prefabrik ve konteyner yapıların alan ölçümü daha kolay yapılır.
4 adımda hazır yapı alan hesaplaması şu şekilde gerçekleştirilir:
1. Fabrikada Üretilen Yapının Seçimi
Konteyner ve prefabrik yapının arazi ölçülerine uygun olan boyutu hesaplanır ve kat istenirse katlı villa gibi seçenekler irdelenir. Tek kat veya çift kat seçenek belirlendikten sonra yapının kapladığı brüt metrekare ve toplam metrekare ölçüleri yapı firmasından alınır. Projenin uygulanabilirliği için izin aşamalarına geçilir.2. Arazi İzni
Prefabrik yapı kurulumu yapılacak arazinin genel ölçümü yapılmalı ve araziye yapı koymak amacıyla gerekli izinlerin alınmış olması gerekir.
Arazinizin bağlı bulunduğu belediyeye gidip imar izni için gerekli işlemleri başlatabilirsiniz. İmar süreci ve yapınızın planı ile ilgili ruhsatı almanız durumunda inşaat aşamalarına geçebilirsiniz.
