Galvaniz Nedir?

İnşaat sektöründe kullanılan en önemli malzemeler arasında yer alan galvaniz, avantajlı yapısı ile ön plana çıkmaktadır. Özellikle yapılarda depreme karşı dayanıklılığı artıran galvaniz, prefabrik yapılarda ve konteynerlerde sıklıkla tercih edilir. Ancak galvanizi sadece yapı sektöründe değil daha pek çok farklı alanda da görmek mümkündür. Peki galvaniz nedir, nerelerde kullanılır?

Prefabrik yapı sektörünün öncülerinden Villa Yapı olarak bu yazımızda galvaniz hakkında aklınıza gelen soruları cevaplıyor olacağız. O halde ilk olarak galvaniz nedir sorusunu yanıtlayalım.

Galvanizin kullanıldığı çelik yapılar hakkında bilgi sahibi olmak için Çelik Konstrüksiyon Nedir? Çelik Yapılar Ne Kadar Dayanıklı? adlı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Galvaniz Özellikleri Nelerdir?

Galvaniz ne demek sorusunun en temel cevabı, metal kaplama işlemidir.  Bu işlemin yapılması için çeliğin yaklaşık 450 derecede eritilmiş çinkonun içine daldırılarak kaplanması gerekir. Bu sayede metalin dayanıklılığı artılırken yüzey paslanmasının da önüne geçilir. Kısacası metalin uzun ömürlü olması sağlanır. Galvaniz özellikleri ise şu şekilde sıralanır:

• Uzun Ömürlü ve Dayanıklıdır: Galvaniz işlemiyle çinko, metal yüzeye homojen bir biçimde kaplanır ve bu sayede malzeme dış etkenlere karşı son derece dayanıklı hale gelir. Uzun yıllar boyunca deformasyon oluşmadan, sağlamlığını koruyarak kullanılabilir.

• Bakım Gerektirmez: Galvaniz kaplamanın bir diğer özelliği de uygulamadan sonra bakım gerektirmeyen bir yapıda olmasıdır. Böylece uzun yıllar boyunca kullanım imkanı sunar. Diğer yandan boyama işlemi ve diğer kaplama çeşitleri, galvanizin sağladığı etkiyi vermez. Dolayısıyla bu tür uygulamalar, galvanize göre çok daha sık bakıma ihtiyaç duyar.

• Ekonomiktir: Dayanıklı bir malzeme olan galvaniz aynı zamanda uygun maliyetlidir. Boyama işlemine göre çok daha uygun bir alternatif olan galvaniz, maliyet hesabının önceden belirlenmesine olanak verir. Bu sayede ekstra bir maliyete neden olmaz.

•  Korozyona Karşı Koruma Sağlar: Korozyon; metal ve metal alaşımlarının, çevresel şartlardan veya kendi yapılarından dolayı aşınmasına denir. Rutubet, kirli hava, asidik veya bazik bir ortam, metal malzemelerde korozyonun oluşmasına neden olan en büyük etkenler arasında yer alır.

• Paslanmayı Önler: Paslanma da korozyonun bir aşaması olarak karşımıza çıkar. Kısacası korozyonun bir oksitlenme türü olduğunu paslanmanın da bu durumun bir aşaması olduğunu ifade edebiliriz. Öyle ki paslı maddelerin, insan sağlığı açısından son derece zararlı olduğunu da belirtmek gerekir. Ancak galvaniz kaplama yöntemleriyle metalin paslanmasını engelleyebilir, çok daha sağlam hâle getirebilirsiniz.

• Zamandan Tasarruf Sağlar: Galvaniz kaplama hızlı bir şekilde yapılan bir işlemdir. Yüzey hazırlama, boyama ve muayenede yerinde zaman kaybı olmaz. Yapının montajı tamamlandığında hemen kullanıma veya bir sonraki inşaat aşamasına hazırdır.

• Çevre Dostudur. Galvaniz, doğaya zarar verici maddeler içermeyen bir malzemedir. Galvanizli çelik, diğer herhangi çelik ürünle aynı şekilde geri dönüştürülebilir. Sıcak daldırma galvanizde kullanılan çinko %100 geri dönüşüme uygundur. Bu nedenle galvaniz doğada kalıntı bırakmayan, çevre dostu bir malzeme olarak karşımıza çıkar.

• Zararlı Haşereleri Barındırmaz: Galvaniz, böceklenmeyi önleyen bir özelliğe sahiptir. Galvanizlenen çelik herhangi zararlı haşere barındırmaz. Dolayısıyla galvanizleme işlemi haşereleri önleyen bir malzeme olarak karşımıza çıkar.

• Bütünsel Kaplama Sağlar: Galvaniz ile malzemenin kapalı alanı dahil tüm yüzeyi kaplanır. İç, dış, köşe ve kenarlar dahil olmak üzere kaplanan çelik ürün, bu sayede en iyi şekilde korunur. 

Galvaniz Kaplama Yöntemleri Nelerdir?

Galvaniz kaplama nasıl yapılır sorusunun cevabı ise farklı galvaniz kaplama yöntemlerine bağlı şekilde değişir olacaktır. Galvaniz kaplama olarak da ifade edilen bu işlem için temel olarak 2 farklı yöntem bulunmaktadır. Ancak bu yöntemlerden önce galvaniz uygulamasının aşamalarına bakmak gerekir. Bu süreç ise aşağıdaki aşamalar ile gerçekleşmektedir.

• Yağ alma

• Durulama

• Asitle dağlama

• Tekrar durulama

• Fluxlama

• Kurutma

• Daldırma

Farklı amaçlar için kullanılan galvaniz kaplama çeşitleri ve galvaniz nasıl yapılır sorusunun cevapları şu şekildedir:

Elektro Galvaniz Yöntemi

Elektro galvaniz kaplama yöntemi, elektrolit ile dolu bir kazan içerisinde iki farklı adet elektrot atılması ile yapılır. Anot ve katot olarak adlandırılan bu elektrotlardan, anota çinko bağlanır. Diğer yandan katota ise kaplama malzemesi bağlanır.

Bu işlem sırasında elektrik verilerek anottaki elektrotun katoda yapışması sağlanır. Böylece çinko, anottan kopardığı elektrodu, katotun bağlandığı malzemeye yapıştırarak elektro galvaniz işlemini gerçekleştirir. Saf çinko ile yapılan bu yöntemde, kaplamanın kalkması gibi bir durum da bulunmamaktadır.

Sıcak Daldırma Yöntemi

Sıcak daldırma yöntemi, en sık kullanılan galvaniz kaplama işlemidir. Dolayısıyla galvaniz nedir sorusunun yanıtı için sıcak daldırma yöntemi ifade edilir. Çeliğin ve demirin ömrünü artıran bu yöntem, uygulandıktan sonra herhangi bir bakım gerektirmez. Sıcak daldırma yönteminin en büyük sıkıntısı ise kaynak yapılamaz bir yapıda olmasıdır.

Ayrıca elektro galvaniz kaplama yönteminden farklı olarak saf çinko ile değil, alaşım çinko ile uygulandığını da belirtelim.

Galvaniz Nerelerde Kullanılır?

İnşaat sektöründen denizcilik sektörüne farklı alanlarda kullanılan galvaniz, oldukça tercih edilen bir işlemdir. Peki genel olarak galvaniz nerelerde kullanılır? Dilerseniz gelin, galvanizin kullanım alanlarına bir bakalım.

• İnşaat sektörü

• Prefabrik yapı üretimi

• Konteyner yapı üretimi

• Denizcilik sektörü

• İzolasyon yapımı

• Otomotiv sektörü

• Havalandırma tesisleri

• Enerji sektörü

• Soba ve boru üretimi

• Beyaz eşya sanayi

• Kablo sanayii

• Gıda sanayii

• Uçak imalatı

• Ambalaj sanayi

Yukarıdaki kullanım alanlarına, farklı galvaniz kaplama yöntemleri uygulanır. Ayrıca  bu yöntemlerden biri olan sıcak daldırma galvaniz yöntemi; özellikle inşaat demirleri, çelik konstrüksiyonlar, boru sistemleri gibi dayanıklılığın en önemli olduğu alanlarda tercih edilir. 

Yazımızda galvaniz nedir, nerelerde kullanılır ve özellikleri nelerdir sorularını cevapladık. Özellikle inşaat sektöründe sıklıkla kullanılan galvaniz, oldukça avantajlı bir malzemedir. Paslanmayı engelleyici yapısı ile yapı sektörünün vazgeçilmezleri arasında yer alır.

Öte yandan galvanizin uygulama şekli son derece önemlidir. Bu nedenle alanında profesyonel bir ekip ile çalışmanızı tavsiye ederiz. Eğer galvanizleme işleminin titiz bir şekilde uygulandığı prefabrik ev ya da konteyner ev sahibi olmak isterseniz bize ulaşabilirsiniz. Böylece Villa Yapı kalitesi ile aradığınız yapıya sahip olabilirsiniz!

Eğer konteyner ev modellerimiz hakkında detaylı bilgi sahibi olmak isterseniz Konteyner Ev Modelleri – İnceleme adlı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Galvaniz ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Galvaniz Paslanır Mı?

Galvaniz paslanmaya karşı dirençli ve uzun ömürlü bir çinko kaplamadır. Bununla beraber çevresel koşullara bağlı olarak zaman içinde hasar alıp aşınabilir. Olası bir paslanmayı önlemenin yolu ise galvanizli yüzeyi düzenli olarak kontrol etmek ve çizilme veya aşınma olan bölgelere çinko esaslı bir boyayla rötuş yapmaktır.

Galvaniz Kaplama Sağlığa Zararlı Mı?

Galvaniz kaplama, soğuk haldeyken ve fiziksel temas ile herhangi bir zarara yol açmaz. Fakat kaynak ve kesme gibi işlemlerle açığa çıkan çinko dumanları, solunursa "galvaniz ateşi" denilen durum nedeniyle zehirlenmeye yol açabilir. Ayrıca asidik gıdaların galvanizli kaplarda pişirilmesi, çinkonun gıdaya geçmesine ve mide rahatsızlıklarına sebep olabilir.