Çelik, yapısal olarak farklılıklar içeren bir maddedir. Dolayısıyla birden fazla çelik türü bulunmaktadır. Özellikle yapılarda kullanımına oldukça önem verilen hafif çelik, sahip olduğu özellikler ile dikkat çekici bir konuma sahiptir. Peki çelik yapılarda sıklıkla tercih edilen hafif çelik yapı nedir?
Prefabrik yapı sektörünün öncülerinden Villa Yapı olarak hazırladığımız bu yazımızda, hafif çelik yapı nedir, sorusunu cevaplıyor olacağız.
Hafif çelik, ilk olarak 1900lü yılların ikinci yarısında, Almanya’da ortaya çıkmış bir çelik türüdür. Soğukta şekil verilerek üretilen hafif çelik, aslında otomobil ve uçak endüstrisinde kullanılmak için üretilmiştir. Öte yandan, bugün birçok yerde tercih edilen bir çeliktir.
Özellikle yapılarda sıklıkla kullanılan hafif çelik, temel olarak çatılarda kullanılan bir yapı elemanı olarak kendini göstermiştir. Ancak zamanla sahip olduğu özellikler sayesinde yapı alanında çok daha fazla tercih edilir hale gelmiştir. Böylece 1980lerden itibaren bugünkü halini almıştır.
Hafif çelik yapı, taşıyıcı duvar ve döşeme panellerinden oluşur. Bu paneller ise sıcak daldırma galvanize ile üretilmiş olup soğuk şekillendirme yapılarak oluşturulur. Özellikle konteyner yapılarda tercih edilen hafif çelik, dayanıklılığı ile ön plana çıkar.
Hafif çelik; U, C, Z gibi birbirinden farklı profillere sahip olabilir. Dolayısıyla her şekil, farklı kalınlığa sahip ölçüyü de beraberinde getirir. Ancak her ne kadar değişken bir ölçü söz konusu olsa da hafif çelik, genel olarak 0.5 mm ile 2.5 mm arasındadır.
Hafif çelik yapılar, daha çok Amerika’da ve Kanada’da gelişmiştir. Bu nedenle o bölgelerde çok fazla seçenek vardır. Ancak bu yapılar, Türkiye’de giderek artan bir kullanıma sahiptir. Bu noktada Villa Yapı, alanında profesyonel çalışanları ve yüksek kalitedeki ürünleri ile dikkatleri üzerine çekmektedir.
Hafif çelik, karbon çelikler arasında bulunan en hafif çeliktir. Geniş bir kullanım alanına sahip olan hafif çelik yapılar, aynı zamanda birçok özelliğe de sahiptir. Peki hafif çelik yapının özellikleri nelerdir?
Hafif çelik yapılar, bütçe dostu yapılar olarak karşımıza çıkar. Özellikle az sayıda ekipman ile inşa edilebilir olması ekonomik açıdan bir artıdır. Ayrıca soğuk şekillendirme yöntemi ile üretilen yapılar, sıcak şekillendirme yöntemine göre daha uygun fiyatlıdır.
Hafif çelik yapılar inorganik bir özelliktedir. Bu nedenle çürümezler. Aynı zamanda çatlamayan ve de genleşmeyen bir yapıya sahiptirler. Genleşmeyen bir forma sahip olması nedeniyle boyutsal bir stabilite sağlar.
Hafif çelik yapılar, soğuk şekil verme yöntemiyle üretilir. Bu yöntem ile hafif elemanlar üretilebilmektedir. Ancak hafif çelik yapıların yük taşıma kapasitesi, ağırlık oranına göre oldukça yüksektir.
Hafif çelik yapılar, depreme dayanıklılığı ile de bilinir. Aynı büyüklükte inşa edilen betonarme yapılara göre daha hafiftir. Bu sayede yapının yükü azalırken depreme karşı dayanıklılığı artar.
Hafif çelik yapılar, prefabrik yapılar gibi kolaylıkla kurulabilen yapılardır. Bu da inşaat süresini büyük bir ölçüde azaltmaktadır. Ayrıca hızlı bir şekilde sökülüp tekrar kurulabilir bir yapıya sahiptir.
Çelik ürünler genel olarak geri dönüştürülebilir bir yapıdadır. Hafif çelik ise birçok çelik türüne göre çok daha az malzeme üretilerek elde edilir. Bu da çevreye daha az zarar veren bir durumdur.
Ayrıca hafif çelik, tıpkı diğer çelik türleri gibi haşerelenme yapmaz. Bu sayede herhangi bir kimyasal işlemden geçmediği için doğaya zararlı olan maddelerin salınımına da neden olmaz.
Hafif çelik yapılar, insanın fiziksel gücü ile değil, makineler tarafından fabrikalarda üretilir. İnsanlar tarafından yapılan müdahale çok az olduğu için ortaya çıkan hata payı da oldukça az seviyededir.
Hafif çelik yapıların diğer çelik türlerine oranla daha ekonomik olduğundan bahsettik. Bu durum hafif çelik yapıların tercih edilmesindeki en önemli nedenlerden birisidir. Ekonomik olması, kolay kurulabilir olması ve pek çok özelliğe ile hafif çelik yapılar birbirinden farklı birçok alanda tercih edilebilir. Peki, hafif çelik yapının kullanıldığı yerler nerelerdir?
Hafif çelik yapılar, betonarme yapılar ve ahşap yapılarda uygulanılan asma kat, yapının bölünmesi ile çekme kat oluşturulmasına denir. Hafif olması nedeniyle sıklıkla tercih edilen hafif çelik, asma kat için uygun bir profil oluşturur.
Hafif çeliğin yapıda ilk kullanıldığı alanlardan bir tanesi olan çatı, hafif ve dayanıklı olması nedeniyle tercih edilir. Ayrıca ekonomik ve kolay uygulanabilir bir yapı olması da yine çatı yapımında kullanılmasında etkilidir.
Endüstriyel yapılar, üretimin gerçekleştiği yerler olup, teknik açıdan montaj, işleme ve depolama gibi işlemlere uygun olmalıdır. Özellikle hafif çelik yapının dayanıklı olması, endüstriyel alanlarda tercih edilmesini etkiler. Öyle ki deprem bölgelerinde bulunan fabrikalarda, daha çok hafif çelik yapının kullanılması da temel olarak bununla ilgilidir.
Bölme duvar, birbirinden bağımsız alanlar yaratan yapı malzemesidir. Genellikle kurumsal şirketlerde kullanılan bölme duvar, çalışanlara özgür bir alan tanır. Bölme duvar yapımında ise pratik olması nedeniyle hafif çelik kullanımına oldukça önem verilir.
Günümüzde prefabrik evler gibi hafif çelik yapıdaki evlerin, konut yapımında tercih edilmesi artarak devam eden bir haldedir. Hafif çelik yapı kullanımı, sahip olduğu birçok avantaj ile hem ev sahibine hem de inşaat şirketine birçok kolaylık sağlar.
Sadece konut yapımında değil aynı zamanda eğitim ve sağlık amaçlı binaların yapımında kullanılan hafif çelik yapı, özellikle dayanıklı ve pratik olarak kurulabilmesi nedeniyle tercih edilir.
Daha büyük yapılarda tercih edilen ağır çelik, daha küçük yapılarda uygulanan hafif çelik ile karşılaştırıldığında aralarında iki temel fark olduğunu söyleyebiliriz. Bu farklar ise aşağıda belirtildiği gibidir:
Eğer siz de dayanıklı ve hafif olması ile ön plana çıkan hafif çelik bir yapı düşünüyorsanız prefabrik yapı sektörünün öncülerinden Villa Yapı ayrıcalığı ile hayallerinizdeki yapıya kavuşabilirsiniz!
Genel olarak çelik yapı hakkında bilgi edinmek için Çelik Konstrüksiyon Nedir? Çelik Yapılar Ne Kadar Dayanıklı? adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
Son olarak, diğer içeriklerimiz için blog sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!