Bir arsanın nasıl ve ne şekilde kullanılacağını belirleyen ölçüt, imar durumu ile açıklanır. Şehirleşmenin bir parçası olarak imar durum belgesi ile arsa veya tarlanın yerleşime uygun olup olmadığı belirlenir. Peki geniş hatlarıyla arsa imar durumu belgesi nedir, ne işe yarar ve sorgulaması nasıl yapılır? İçeriğimizde bu soruları güncel bilgilerle yanıtladık!
İmar planından önce herhangi bir bölgeye inşa edilecek yapıların belli koşullara ve ayrıntılara göre belirlenmesi gerekir. Bu kapsamda arsa imar durumu geçen belgeye başvurulur. İmar Yönetmeliğine göre imar durum belgesi şu şekilde ifade edilir: Bir parselin; kanun, uygulama imar planı, plan notlarını ve bu Yönetmelikte yer alan kullanım kararları ile yapılaşma şartlarını içeren yapının inşa edileceği imar parselini sınır ve boyutlarıyla gösteren belge. Bu belgeye göre imar planının oluşturulmasındaki ana hatlar ve kıstaslar belirlenir. Genel olarak imar durumu ne işe yarar sorusunun cevabını şu şekilde sıralayabiliriz;
Görüldüğü üzere imar durumu belgesi, arsa veya tarlanın sınırları, metrekaresi ve teknik hesaplamaları ile ilgilidir. İmar planı ile olan farkı da imar durumunun mevcut durum ile ilgili bilgiler sunması ve doğrulamasıdır. İmar planı ise imarın gelecekteki durumunu ve gelişimini gözeten bir şehir planlama uygulamasıdır.
İmar durumu belgesi ile ilgili konulardan biri de ada imar durumudur. Adaların imar durumu için de benzer şekilde imar durumu belgesi hazırlanır. Ada genel olarak belirli bir sınırla çevrili şekilde su kütlesi ve diğer araziler ile çevrili parseller bütünüdür. Göl, nehir ve deniz içinde bulunan toprak parçası olarak adalar, buradaki bölgenin nasıl değerlendireceği ile ilgili düzenlemelere tabidir.
Ada imar durumu değerlendirmesi dahilinde arazinin yapılaşma için uygun olup olmadığı belirlenir. Bu kapsamda, ada satın almak isteyenlerin yatırım konusunda imar durumu belgesine göre hareket etmelerinde yarar vardır. Tarlaya ev yapmak isteyenlerin de tarla imar durumu neticesine göre uygulamaya geçmeleri zorunludur. Ayrıca tarlaya prefabrik ev inşa etmek için de tarlanın parsel bitiminden 5 metre, yoldan da 10 metre uzaklıkta inşa edilmesi gerekir. Yine imar durumu özel kullanım konusuna da giriş yapmak gerekir. Özel imara açılmış arsalar; sağlık, eğitim, sosyal ve kültürel altyapı tesislerini kapsar. Bu tür yapılandırma süreçleri için durum belgesine Ö harfi yazılır.
Muhtelif tapu, çeşitli anlamına karşılık gelen ve tarımsal faaliyetler için kullanılan arazileri tanımlar. Bundan dolayı da bu arazilerin imar durum bilgisinde imar parselinin bulunmadığı ve üzerine de ruhsatlı yapılar yapılamayacağı belirtilir. Yine arazinin muhtelif durumda olup olmadığını anlamak için de imar durum belgesi sorgulamasına başvurmak gerekir. Bunun için daha kısa bir yol olarak e-devlet üzerinden arsa durum sorgulaması yapabilirsiniz.
İmar durumunun değişmesi, mevcuttaki imar planının istenilen amaca uygun olmaması durumunda yenilenir. Yapılacak bu değişiklik, teknik hesaplamalara dayalı şekilde uygulamaya geçirilir. Bununla birlikte onaylı bir imar planı varsa bu planın bütününü bozmayacak biçimde imar durumu belgesinin düzenlenmesi gerekir. Yine ilgili belge hazırlanırken hem sosyal hem de teknik donatı dengesini koruyacak bir düzenleme gerekmektedir.
İmar durumu nasıl öğrenilir sorusu da arsanın veya tarlanın mevcut durumunu sorgulamak isteyenlerin merak ettikleri arasındadır. Arsa imar durumu sorgulaması için arsanın bulunduğu Belediyeye başvurabilirsiniz. Yine pratik bir yol olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının E-plan otomasyonundan imar durumu sorgulama sayfasına yönelebilirsiniz. E-plan otomasyonu ile arsanın imar durum belgesi ile birlikte parsel ve imar planı bilgilerine de ulaşmak mümkündür.
Öncelikle imarsız arsanın genel olarak tarla formunda bir toprak bütünü olduğunu bilmek gerekir. Bu sebeple böyle bir alanda prefabrik ev veya farklı amaçla inşa edilecek bir yapı için de bu arsa türünün bazı koşulları yerine getirmek önemlidir. Bu koşullar genel hatlarıyla; arsanın yola bakan bir cephesinin bulunması, altyapı kontrollerinin sağlanması ve arsa ile ilgili detaylar için belediye ile görüşme sağlanması olarak belirtilir.
Bununla beraber prefabrik yapılar da yönetmeliğe göre geleneksel yapılar ile bir tutulduğundan arsanın imar durumu ve imar izni göz ardı edilmemesi gereken önemli bir mevzudur. Prefabrik yapı ile ilgili bir hazırlığınızın varsa öncelikle imar durumu belgesine göre hareket etmeli ve ilgili prosedürü yerine getirmelisiniz. İlgili arsanın veya tarlanın imar durumu ve arsaya prefabrik yapılıp yapılmayacağı ile ilgili bilgileri de belediyeden temin edinebilirsiniz.
İmar durum belgesi nedir, imar durum belgesi nasıl sorgulanır gibi imara dair merak edilenleri derledik. İmar durumu ile ilişkili bir başka kavram olan imar planı de demek ile ilgili tüm detaylara ulaşmak için de “İmar Nedir, İmar Planı Çeşitleri Nelerdir?” adlı yazımıza göz atabilirsiniz.