Akıllardaki O Soruyu Yanıtlıyoruz: İmar Planı Nedir?

İmar durumu ve imar planı nedir? İmar planlarının çeşitleri nelerdir? Tüm bu sorular, inşaat sektörü hakkında bilgi sahibi olmak isteyen veya yakın gelecekte gayrimenkul yatırımı yapmayı düşünenler için cevaplanması gereken kilit kavramlardır. Buna ek olarak sahip olduğu yapıların durumu hakkında bilgi sahibi olmak niyetindeki pek çokları için de açıklık getirilmesi gereken konulardır.

Modern dünyanın ve toplum yapısının insanlar için gerekli kıldığı olgulardan bir tanesi de birlikte yerleşik bir düzen içerisinde yaşamak ve hayatı idame ettirmektir. Bu sebeple, zaman içerisinde yerleşimin yanı sıra mülk ile elde edilen hak ve özgürlükleri koruma altına almak ve kontrol etmek amacıyla zaman içerisinde bazı düzenlemeler getirilmiştir.

Dolayısıyla imar konusu, insanın ve kentleşmenin olduğu her alanda karşımıza çıkabilecek önemli bir husustur. Yapı sektörünün öncü firmalarından Villa Yapı olarak bizler bugünkü içeriğimizde imar planı nedir, çeşitleri nelerdir ve prefabrik yapılarda imar izni midir gibi merak edilen soruları mercek altına alıyoruz.

İmar Planı Nedir?

İmar planı nedir sorusunun yanıtına geçmeden önce, imar kavramına eğilmekte de fayda vardır. İmar, bir yerin insan topluluğunun yaşamasına uygun bir duruma dönüştürülmesi, bayındır hale getirilmesi veya başka bir deyişle kentleşmesi olarak tanımlanabilir.

Bu açıklama, imar planının ne olduğunu anlamak konusunda da oldukça önemli bir yere sahiptir. İmar planı, imar uygulaması yapılacak yerleşim alanları ile ilgili detaylara yer verilen harita türüdür. İmar uygulamasında ise belirlenen bir yerleşim yerinde, çeşitli ortak kullanım alanlarının ve yolların gösterilmesi, ve ayrıca yapılar arasındaki sınırların çizilmesi noktasında imar planlarına ihtiyaç duymaktadır.

İmar planı sayesinde, bir arsa ve çevresinin sahip olduğu özellikler itibariyle ne büyüklükte ve yükseklikte yapılar için uygun olduğunu anlamak kolaylaşır. Bununla beraber, nasıl ya da ne amaçlarla inşa edilmiş yapılara ev sahipliği yapacağı gibi son derece kritik soruların yanıtına da ulaşmak mümkündür. Tüm bu yapıların bir düzen içerisinde bir araya getirilmesi de yine imar planı ile mümkün olmaktadır.

İmar planı kanunen nüfusu 10.000’i aşmış olan yerleşim merkezleri için inşaat öncesinde elde edilmesi gereken bir belgedir. İmar planı ile bölgede ikamet edecek olan halkın barınma dışında gereksinim duyduğu sosyal alanlar ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik düzenlemeler ile bölgeye dair istatistik veriler içeren rapor hazırlanmış olur.

Nüfusun 10.000 ve altında olduğu bölgelerde ise imar planının oluşturulup oluşturulmayacağı belediye tarafından belirlenmektedir.

Yapıların inşa aşamasından önce sahip olunması gereken bir diğer belge ise yapı ruhsatıdır. Yapı ruhsatına dair merak ettiğiniz her şey için Yapı Ruhsatı Nedir? Yapı Ruhsatı Almak İçin Gerekenler konulu içeriğimize göz atabilirsiniz.

İmar Planı Çeşitleri Nelerdir?

İmar planı nedir sorusunun yanıtına sizler için ışık tuttuk. İnşaat öncesinde çoğunlukla ihtiyaç duyulan imar planına ek olarak bilinmesi gereken diğer bir konu imar planı çeşitleridir. İmar planları, sahip oldukları ölçek türüne ve ele aldığı detaylara göre değişiklik gösterebilmektedir. Birbiri içerisinde hiyerarşik bir sıralamaya sahip olan 4 ana imar planı çeşidi mevcuttur.

4 ana plan sırasıyla Mekansal Strateji Planı, Çevre Düzeni Planı, Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planı başlıklarında açıklanmaktadır. Bu planlara birlikte daha yakından bakalım:

Mekansal Strateji Planı

Mekansal strateji planı, çizimleri 1/250.000 ile 1/500.000 veya daha büyük ölçekli haritalar üzerinde hazırlanan plan türüdür. Ülke genelinde kullanılan imar planı türü olup sıralamanın en üstünde yer almaktadır. Bu plan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından oluşturulmaktadır.

Çevre Düzeni Planı

Çevre düzeni planı, en az bir şehri kapsayacak şekilde oluşturulan ve 1/50.000 ile 1/100.000 ölçekleri arasında çizilen plan türüdür. Bu plana ait çalışmalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.

Nazım İmar Planı

Nazım imar planı, uygulama imar planının temelini oluşturan ve 1/5000 ölçek baz alınarak oluşturulan plan çeşididir. Bu planda uzun vadede kentin gelebileceği hale yönelik detaylara yer verilmektedir.

Bununla anlatılmak istenen ise şudur: Gelecekteki nüfus yoğunlukları ve gerek duyulursa olası yapı yoğunlukları, başlıca bölge türleri, bölgelerin gelişme büyüklükleri, yönleri ve ulaşım sistemleri gibi konular nazım imar planında şehrin geleceğine dair fikir vermektedir.

Nazım imar planı büyükşehir statüsüne sahip kentlerde Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanmaktadır.

Uygulama İmar Planı

Nazım imar planı doğrultusunda hazırlanan uygulama imar planı 1/1000 ölçeğe sahip olan ve zaman zaman bu ölçeğe göre adlandırılan imar planı türüdür. Uygulama imar planları ilçe belediyeler tarafından hazırlanmakla beraber söz konusu bölgelerin yapı adalarını, düzen ve yoğunluklarını ve yollarını incelemektedir. Arsa türevi gayrimenkul yatırımlarında alıcı konumundaki vatandaşlar için önemli olan imar planı türü uygulama imar planıdır.

Uygulama imar planı genel olarak arsa üzerinde ne tür yapıların yer alabileceği gösterilmektedir. Ayrıca bu küçük ölçekli plan türünde, o bölgenin sakinleri için oluşturulan park, bahçe, sosyal tesis, ibadethane, hastane, okul gibi sosyal alanlar ve yerleşim alanlarında ihtiyaç duyulan daha pek çok yapıya detaylı bir şekilde yer verilmektedir.

İmar planı nedir sorusunun ardından kapsamlı bir şekilde değindiğimiz 4 ana imar planı çeşidi dışında 4 adet imar türü daha mevcuttur. Bu plan türleri aşağıda kısaca açıklanmıştır:

Parselasyon İmar Planı: Uygulama imar planına göre hazırlanan ve duruma göre belediye encümeninde veya il idare kurulunda onaylanan plan türüdür.

İlave İmar Planı: Mevcut imar planı ihtiyaçları yerleşim birimlerindeki ihtiyaçları karşılayamaz duruma geldiğinde, eldeki plan ile uyumlu ve tutarlı olacak şekilde tasarlanan ve bütünlük sağlaması hedeflenen plan türüdür.

Mevzi İmar Planı: Bir yerleşim alanında, mevcut imar planlarının bölgenin nüfusuna ve ihtiyaçlarına yeterince cevap verememesi ve yeni yerleşim yerlerinin kullanılmaya başlanması kararı durumunda, gerekli altyapının yönetmeliğe uygun bir biçimde dahil edildiği plan türüdür.

Revizyon İmar Planı: Halihazırda elde bulunan planların muhtelif sebeplerden ötürü ihtiyaçlara yanıt veremediği ve uygulamasında sorun yaşandığı takdirde planın gerekli yerlerinde değişikliğe gidileceği imar planı çeşididir.

İmar Durum Belgesi

İmar durum belgesi, mevzubahis arsa veya arazinin yapılaşma için uygun olup olmadığı ve ne büyüklükte ya da kaç katlı yapılara müsait olduğu sorularının yanıtını veren belgedir. İmar durum belgesi, herhangi bir konumda satın alacağınız arsanın yatırım konusunda sizlere sağlayacağı kar ve zararı belirlemeniz konusunda oldukça mühim bir araçtır. Kısacası yatırımınızın yüzünü güldürmesi, imar durum belgesinde yer alan bilgilerle mümkün olacaktır.

Prefabrik Yapılarda İmar Durumu

İmar planı nedir ve imar planı çeşitleri nelerdir gibi sektöre dair önemli soruların yanıtlarını içeriğimizde bir araya getirdik. Bu bölümde ise son dönemlerin yükselen yıldızı olan prefabrik yapılar ve bu yapıların oluşturulmasında imar iznine gerek olup olmadığı konusuna açıklık getiriyoruz.

Öncelikle imarsız arsanın genel olarak tarla formunda bir toprak bütünü olduğunu unutmamak gerekir. Bu sebeple böyle bir alanda prefabrik ev veya farklı amaçla inşa edilecek bir yapı için bu arsa türünün bazı koşulları yerine getiriyor olması gerekmektedir.

Bu koşullar genel hatlarıyla; arsanın yola bakan bir cephesinin bulunması, altyapı kontrollerinin sağlanması ve arsa ile ilgili detaylar için belediye ile görüşme sağlanması olarak belirtilebilir.

Ancak en nihayetinde prefabrik yapılar da yönetmeliğe göre geleneksel yapılar ile bir tutulduğundan arsanın imar durumu ve imar izni göz ardı edilmemesi gereken önemli bir mevzudur.

İnşaat sektöründe önemli bir kavram olarak karşımıza çıkan subasman ve prefabrik evlerde yapımı ile ilgili detaylı bilgi için Subasman Nedir? Prefabrik Yapılarda Subasman Nasıl Yapılır? başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.

Eğer sizler de arsanız için prefabrik ev seçeneğini gözden geçiriyorsanız, her bütçeye ve ihtiyaca uygun, fabrikada yüksek kaliteli malzemelerden oluşturulan ve olumsuz hava koşulları gibi pek çok dış etkene uzun süre dayanıklılık gösteren Villa Yapı güvenceli prefabrik evleri mutlaka incelemelisiniz.

Uzun yıllardır sektörde hizmet veren Villa Yapı farkıyla, tarzınıza ve zevkinize hitap eden en güzel prefabrik yapılara kısa sürede sahip olabilirsiniz.